Blogs

[English version can be found here]

Je hebt ze vast wel eens gezien: prachtige doelen aan de muur van de directiekamer, kernachtig verwoord en grafisch vormgegeven. Ambitieuze OKR’s schitteren in kwartaalplannen en strategiedecks. De energie tijdens de kick-off spat er vanaf. Iedereen knikt instemmend. De koers is helder, het team gemotiveerd.

En dan… gebeurt er opvallend weinig.

Teams zijn druk, maar niet met de juiste dingen. De waan van de dag neemt het over. Niemand weet precies wie wat moet doen. En als het kwartaal om is, blijken de doelen er wel te zijn, maar niet gehaald te worden.

Dat is frustrerend, vooral omdat het niet ligt aan een gebrek aan inzet. Integendeel: de meeste teams willen juist bijdragen aan iets groters. Maar zonder duidelijke vertaling van strategie naar actie, zonder eigenaarschap en zonder ritme in de uitvoering, verdampen zelfs de beste bedoelingen. OKR als methodiek (Objectives en Key Results) helpt om strategische doelen scherp te formuleren en meetbaar te maken. Maar in de praktijk blijft het vaak hangen in abstractie of lijstjes zonder samenhang.

Wat ontbreekt, is systematiek. En precies daarom heb ik IWIM toegevoegd aan OKR: een uitbreiding die zorgt voor uitvoering, ritme en eigenaarschap.

Van OKR naar OKRIWIM

De OKR-methode is vanuit de MBO (Management by Objectives) methode van Peter Drucker bedacht door Andy Grove, de eerste medewerker bij Intel. In de jaren zeventig en tachtig hebben hij en John Doerr de methode OKR verder ontwikkeld. Vanaf eind jaren negentig, Doerr investeerde toen in Google, is het door hem bij Google echt in de bedrijfsvoering toegepast. Sindsdien zijn er talloze bedrijven die de OKR-methode gebruiken.

De klassieke OKR-structuur bestaat uit:

• Objective: een inspirerend en richtinggevend doel.
• Key Results: concrete, meetbare resultaten die aantonen of het doel behaald is.

Maar zoals gezegd zijn een goede intentie en meetlat niet genoeg. Met ViaMens werken we daarom met vier aanvullende bouwstenen:

• Initiatives: welke activiteiten, projecten of stappen dragen bij aan het behalen van de Key Results?
• Wie: wie is eigenaar van welk initiatief en welk resultaat?
• Informatie & rapporteren: hoe, wanneer en waar wordt de voortgang zichtbaar en bespreekbaar gemaakt?
• Monitoring: hoe houden we het systeem levend, leren we van data en sturen we bij?

Samen vormen deze zeven elementen de OKRIWIM methode. Het is geen extra werk; het is een manier om werk effectiever, doelgerichter en samenhangender te maken.

Waarom de toevoeging van IWIM essentieel is

1. Van doel naar actie
   • Initiatieven maken expliciet wat er dan concreet gedaan gaat worden. Zonder dit blijft het bij goede bedoelingen.
     
2. Eigenaarschap expliciet maken
   • Als niemand verantwoordelijk is, gebeurt er niets. Door het Wie-element krijgt elk onderdeel een naam en gezicht.
     
3. Informatie.
   • Het is essentieel om met elkaar te weten hoe het met het doel staat. Voortgang moet zichtbaar gemaakt worden. Rapportage betekent niet bureaucratie, maar ritme. Het creëert een moment van reflectie en aanpassing.
     
4. Monitoring om te kunnen leren en bijsturen
   • Doelen zijn zelden statisch. Monitoring helpt om trends te zien, onderliggende oorzaken te begrijpen en de aanpak tijdig te herijken.

OKRIWIM in de praktijk

Stel: een organisatie wil klanttevredenheid verhogen. Het einddoel, de Objective, is helder: “Wij creëren de beste klantervaring in onze sector.”

Key Results:

• Klanttevredenheid stijgt van 7,2 naar 8,0
• Klachtafhandeling binnen 48 uur stijgt van 60% naar 90%
• Klantverloop daalt van 12% naar 8%

Initiatieven:

• Herinrichting van het klantcontactproces
• Training klantgericht werken voor serviceteams
• Implementatie nieuw feedbacksysteem

Wie:

• HR voor training
• Klantcontactmanager voor procesinrichting
• IT voor feedbacktool

Informatie / voortgang rapporteren:

• Tweewekelijkse update in het teamdashboard
• Maandelijkse bespreking in MT

Monitoring:

• KPI-dashboard met realtime klantdata
• Kwartaalreviews op trends en belemmeringen

Je ziet: het wordt ineens concreet, verbonden en meetbaar. Geen abstracte ambitie, maar een levend systeem.

Waarom OKRIWIM werkt

Het succes van strategie-executie hangt niet alleen af van inspiratie, maar van coherentie en discipline. OKRIWIM dwingt je om de verbinding te maken tussen het waarom, het wat en het hoe. Tussen visie en gedrag. Tussen richting en ritme.

Bovendien werkt het systeem niet top-down, maar juist door betrokkenheid op alle niveaus. Teams gaan zelf invullen welke initiatieven bijdragen, wie waarvoor staat en hoe er geleerd wordt van voortgang. Dat creëert eigenaarschap, betrokkenheid en uiteindelijk… resultaat.

Tot slot: maak het niet zwaarder dan het is

OKRIWIM klinkt als een complex model, maar is in de praktijk juist een manier om dingen simpeler en logischer te maken. Je voorkomt versnippering, vaagheid en frustratie. Het geeft houvast en helderheid, in plaats van nog een systeem erbij.

Wij gebruiken het bij ViaMens in transitiebegeleiding, strategie-executie en teamontwikkeling. Het werkt bij startups én gevestigde organisaties, in profit en non-profit. Waarom? Omdat het aansluit bij hoe mensen werken en leren: doelgericht, samen en met regelmatige reflectie.

Klaar om je doelen wél te halen?

Stel jezelf deze vragen:

• Hebben we heldere doelen én concrete acties?
• Weet ieder teamlid wat zijn of haar bijdrage is?
• Is voortgang zichtbaar en bespreekbaar?
• Leren we actief en passen we tijdig aan?

Zo niet, dan is het misschien tijd voor OKRIWIM.

Meer weten of sparren over hoe dit er bij jou uit kan zien? Neem gerust contact op. We kunnen kijken wat voor jouw situatie de beste stappen zijn. Samen met je mensen in de organisatie brengen we doelen echt tot leven.

Erik Versteeg, 8 Augustus, 2025 | www.viamens.nl

ViaMens levert Leiderschap, Organisatie verbetering, Impact en Continuïteit.

[English version can be found here]

Vaak zie je het meteen. Iemand stapt de kamer binnen en zonder iets te zeggen is het duidelijk: deze persoon heeft ‘iets’. Een soort vanzelfsprekend gezag. Mensen houden even hun adem in, luisteren net wat beter, passen hun toon aan.

Wat maakt dat sommige leiders de ruimte binnenlopen en automatisch gezag uitstralen, zonder dat ze een woord hoeven te zeggen? Waarom luisteren mensen naar sommigen met volle aandacht, terwijl anderen harder moeten praten om gehoord te worden?

Het antwoord zit vaak in één woord: gravitas.

Als ik met ViaMens bij een opdrachtgever begin met een leiderschapstraject kijk ik altijd goed naar hoe MT-leden of kernteamleden een ruimte binnenkomen. Niet alleen letterlijk — met hun houding, blik, bewegingen — maar ook figuurlijk: met welke energie en welk gewicht nemen zij hun plek in? Hebben zij gravitas?

Gravitas is dat ongrijpbare maar onmiskenbare element dat het verschil maakt tussen goed leiderschap en impactvol leiderschap. Niet zelden is het juist deze kwaliteit die in de top van organisaties het verschil maakt bij promoties of opvolgingsvraagstukken. En vaak ook in de effectiviteit van de gehele organisatie.

Wat is gravitas?

Gravitas komt van het Latijnse woord voor zwaarte of gewicht, en werd in de Romeinse tijd beschouwd als één van de belangrijkste deugden voor maatschappelijke waardigheid. Samen met begrippen als virtus, dignitas en pietas vormde het de ruggengraat van Romeins leiderschap. Het verwees naar ernst, betrouwbaarheid, oordeelsvermogen en een krachtige uitstraling — eigenschappen die ook vandaag de dag nog onmisbaar zijn in leiderschap.

In FD-artikel “Op zoek naar Gravitas” (03-2018) wordt een treffend voorbeeld aangehaald: binnen Rosen Company waren twee interne kandidaten in beeld voor een directiepositie. Hoewel beide mannen inhoudelijk geschikt waren, gaf de raad van bestuur uiteindelijk de voorkeur aan de kandidaat die volgens hen wél over voldoende gravitas beschikte. “John mist het gewicht,” zei een commissielid. Het was geen kwestie van diploma’s of technische competenties — maar van uitstraling, rust en oordeelsvermogen in complexe situaties.

Gravitas: veel meer dan een eerste indruk

Veel mensen zien gravitas als een mengeling van evenwicht, zelfvertrouwen en authenticiteit. Sommigen benoemen het meer algemeen met: “je weet het als je het ziet”. Toch is gravitas meer dan alleen een bepaalde flair of podiumaanwezigheid. Echte gravitas is geen toneelspel, maar een diepe harmonie tussen binnen- en buitenkant en daarmee ook authenticiteit.

Het bestaat uit een combinatie van:

• Interne kwaliteiten zoals zelfbewustzijn, integriteit, kennis van zaken en emotionele intelligentie;
• Externe signalen zoals lichaamstaal, stemgebruik, rust, kalmte onder druk, en een duidelijke, overtuigende manier van communiceren.

Of anders gezegd: gravitas is de kunst om in moeilijke situaties te blijven staan, helder te oordelen, met overtuiging te spreken en tegelijk vertrouwen te wekken. Het is een vorm van autoriteit die niet schreeuwt, maar resoneert.

Waarom gravitas cruciaal is in leiderschap

Leiders zonder gravitas worden vaak inhoudelijk wel gerespecteerd, maar niet als natuurlijk leider gevolgd. Dat leidt tot ruis, twijfel en verminderde slagkracht. Gravitas zorgt daarentegen voor:

• Vertrouwen: Mensen voelen zich veilig bij iemand die weet wat hij of zij doet, en die zichzelf niet hoeft te overschreeuwen.
• Besluitvaardigheid: Een leider met gravitas durft verantwoordelijkheid te nemen — ook voor impopulaire keuzes.
• Rust: In crisismomenten zijn zij een anker. Ze kunnen chaos absorberen zonder in paniek te raken.
• Invloed: Zonder te manipuleren weten zij anderen mee te krijgen, juist omdat ze worden gezien als geloofwaardig, integer en helder.

Gravitas gaat in veel gevallen over perceptie: anderen beoordelen immers de bekwaamheid en belangrijkheid. Daarbij speelt hoe men iemand ziet handelen, hoort spreken en hoe iemand eruitziet. Gravitas blijkt keer op keer de beslissende factor te zijn in leiderschapssituaties, vooral als het spannend wordt.

Kun je gravitas ontwikkelen?

Deels — al is het geen ‘quick fix’. Gravitas vraagt oefening, ervaring en zelfreflectie. Je kunt het zien als een combinatie van twee trajecten:

1. De zichtbare kant – vaardigheden en gedragingen die trainbaar zijn:
   • Je spreekvaardigheid ontwikkelen, inclusief het vermogen om ook onvoorbereid duidelijk en krachtig te spreken.
   • Oefenen in zelfbeheersing onder druk — kalm blijven, ook als de situatie chaotisch of vijandig wordt.
   • Je stem, houding en taalgebruik bewust inzetten als signaalgevers.
   • Feedback vragen over hoe je overkomt, en waar je ‘gewicht’ zichtbaar of juist onzichtbaar is.
2. De innerlijke reis – rond je persoonlijkheid dus – is een ontwikkeling die tijd, levenservaring en introspectie vraagt:
   • Leren omgaan met tegenslagen, morele dilemma’s en onzekerheid.
   • Zelfkennis ontwikkelen over wie je bent, wat je belangrijk vindt, en wat jouw unieke stem is.
   • Je oordeelsvermogen scherpen door werkelijk te verdiepen in je vakgebied én in mensen.

Échte gravitas ontstaat als je verschijning aan de buitenkant in harmonie is met de kracht aan de binnenkant. Niet door kunstjes aan te leren, maar door je karakter te cultiveren. Alleen dan kan een op inhoud gegronde gravitas bereikt worden en wordt er niet slechts een schimmenspel gespeeld.

De moed om het verschil te maken

In leiderschapsontwikkeling zien ik vaak dat mensen focussen op strategie, structuur of communicatie. Allemaal belangrijk — maar zonder gravitas blijft het oppervlakkig. Gravitas is datgene wat leiderschap écht diepte geeft. Het is het verschil tussen macht en invloed, tussen positie en gezag.

ViaMens helpt leiders om die laag aan te boren. Niet om ze ‘meer gewicht’ te geven als performance — maar om het stille fundament te versterken waarop hun impact rust.

Wil jij weten hoe jij of jouw team zich op dit vlak kan ontwikkelen? Dan spar ik daar graag over met je. Stuur me een bericht of bel even.

Erik Versteeg, 4 augustus, 2025 | www.viamens.nl

ViaMens levert Leiderschap, Organisatie verbetering, Impact en Continuïteit.

[English version can be found here]

Wie is hier eigenlijk de baas?

In veel familiebedrijven is dat een lastige vraag. De oprichter die het bedrijf uit het niets heeft opgebouwd? De kinderen die formeel de aandelen bezitten, maar worstelen met hun rol? De nicht die geen directiefunctie heeft, maar wél alle personeelsleden kent en zich verantwoordelijk voelt voor de sfeer op de werkvloer? Of toch die externe directeur die namens de familie de dagelijkse leiding voert?

Wat als blijkt dat de officiële zeggenschap niet aansluit bij de werkelijke invloed? En wat als de familie zelf zoekende is naar wat goed eigenaarschap vandaag de dag eigenlijk betekent?

Recente academische publicaties over eigenaarsdynamieken in familiebedrijven laten het haarscherp zien: eigendom is geen vaststaand gegeven, maar een voortdurend samenspel van relaties, structuren en verwachtingen. En wie die dynamiek negeert, loopt het risico dat de onderneming intern vastloopt — juist als het economisch goed gaat.

Eigendom is geen bezit, maar een rol

Veel ondernemers denken bij eigendom aan aandelen: wie bezit wat? Maar dat zegt niets over betrokkenheid, besluitvorming of richting. In familiebedrijven zijn eigenaren zelden passieve investeerders. Ze zijn emotioneel verbonden met het bedrijf, denken in generaties en voelen vaak een morele plicht richting personeel en gemeenschap.

Toch is dat eigenaarschap zelden scherp gedefinieerd. In de praktijk schuurt het vaak tussen familieleden:

• Wat mag ik zeggen als ik geen leidinggevende functie heb?
• Moet ik mijn dividend zien als inkomen of als beloning voor risico?
• Wie bepaalt wat ‘goed bestuur’ is?

Bij ViaMens zien we dat deze vragen zelden expliciet gesteld worden — tot er gedoe ontstaat.

Praktijkvoorbeeld 1: De onzichtbare breuklijn
Een familiebedrijf in de bouwsector wordt geleid door twee broers, terwijl een derde broer en een zus op afstand eigenaar zijn. De aandelen zijn keurig verdeeld. Jarenlang lijkt het goed te gaan. Tot er een meningsverschil ontstaat over een grote investering in digitalisering.

De actieve broers willen snel schakelen. De passieve eigenaren voelen zich buitengesloten. In de aandeelhoudersvergadering escaleert het: verwijten over gebrek aan transparantie, over ‘de kantlijn’ staan, over ‘misbruik van vertrouwen’.

ViaMens wordt gevraagd als neutrale gespreksbegeleider. Wat blijkt? Alle partijen voelen zich verantwoordelijk, maar op een andere manier. Er is nooit gesproken over wat eigenaarschap voor elk van hen betekent.

In een serie begeleide gesprekken ontstaat helderheid:

• De actieve broers krijgen erkenning voor hun operationele inzet.
• De andere twee familieleden hervinden hun positie als strategisch klankbord.
• Een familiestatuut legt afspraken vast over besluitvorming, informatievoorziening en dividenden.

Het gevolg: hernieuwd vertrouwen, duidelijkheid in rollen én ruimte om samen de langetermijnkoers uit te zetten.

Van rolverwarring naar rolbewustzijn

ViaMens kijkt naar eigenaarschap als een combinatie van formele rol en relationele dynamiek. In veel gevallen is het niet de juridische structuur die tot stagnatie leidt, maar het ontbreken van een gedeeld beeld van ieders rol. Of erger: onuitgesproken verwachtingen die botsen.

We onderscheiden drie spanningsvelden waar het vaak schuurt:

1. Relaties – Wanneer familieleden mede-eigenaar zijn, maar verschillende mate van betrokkenheid hebben. Wie beslist? Wie informeert? Wie bewaakt de familiewaarden?
2. Structuren – Veel bedrijven zijn ooit gestart als eenmanszaak of vof, maar groeien uit tot serieuze ondernemingen met meerdere generaties en aandeelhouders. De oude structuur sluit dan niet meer aan bij de nieuwe realiteit.
3. Processen – Zoals opvolging, verkoop, investeringsbesluiten of conflicthantering. Als er geen afspraken zijn over hoe besluiten genomen worden, loopt alles via de emotionele onderstroom. En dat maakt zelfs kleine meningsverschillen explosief.

De balans tussen recht en verantwoordelijkheid

Goed eigenaarschap betekent balanceren: tussen rechten en plichten, tussen nemen en geven, tussen macht en verantwoordelijkheid. Veel familie-eigenaren worstelen met de vraag hoe ze die balans moeten vinden, zeker als ze zelf niet actief in het bedrijf werken.

De oplossing ligt zelden in juridische optimalisatie alleen. Het begint met het voeren van het juiste gesprek.

ViaMens ondersteunt dat proces. Dat doen we onder meer via:

• Eigenaarsdialogen – waarin familieleden elkaar leren begrijpen in hun visie, zorgen en verwachtingen.
• Governancestructuren – zoals aandeelhoudersovereenkomsten, familiestatuten of familieraden.
• Opvolgingstrajecten – waarin we ruimte geven aan zowel rationele als emotionele aspecten van overdracht.

Praktijkvoorbeeld 2: De volgende generatie komt eraan
Een familiebedrijf in de voedingssector staat aan de vooravond van overdracht. De oprichter is begin zestig. Zijn drie kinderen hebben verschillende levenspaden gekozen: één is werkzaam in het bedrijf, de tweede werkt in de zorg, de derde in finance.

De ouders willen de aandelen “eerlijk verdelen” — met als doel harmonie. Maar bij de kinderen ontstaat juist spanning. Wie neemt de leiding? Moet de winst gedeeld worden met niet-actieve familieleden? Kan het bedrijf wel functioneren met drie kapiteins aan wal?

ViaMens wordt ingeschakeld om de overdracht in goede banen te leiden. In een traject van zes maanden wordt niet alleen gewerkt aan juridische en fiscale aspecten, maar vooral aan rolverheldering.

• De kinderen formuleren hun persoonlijke ambities en zorgen.
• De ouders ontdekken dat ‘eerlijk’ iets anders is dan ‘gelijk’.
• De familie ontwikkelt gezamenlijk een visie op het eigenaarschap voor de komende 15 jaar.

Resultaat: een van de kinderen neemt het operationeel leiderschap op zich. De anderen blijven betrokken als aandeelhouder, met duidelijke afspraken over rol, invloed en beloning.

Van familiebedrijf naar familiekapitaal

Familiebedrijven zijn geen gewone bedrijven. Ze dragen niet alleen financieel kapitaal, maar ook sociaal, intellectueel en emotioneel kapitaal. Eigenaarschap is dan ook méér dan bezit. Het is zorg dragen voor een groter geheel — over generaties heen.

ViaMens ziet het juiste eigenaarschap als een cruciale sleutel in duurzaam en betekenisvol ondernemen. Wie eigenaarschap serieus neemt, creëert ruimte voor vernieuwing zonder het verleden te verloochenen. En voorkomt dat onzichtbare dynamieken het stuur overnemen.

Meer weten?

ViaMens begeleidt ondernemers, opvolgers en eigenaren bij het vormgeven van gezond eigenaarschap. Met ervaring in familiebedrijven, strategie, psychologie en governance helpen we bij het voeren van de juiste gesprekken en het versterken van duurzame continuïteit. Nuchter, open en duidelijk.

Nieuwsgierig wat wij voor jou of je familiebedrijf kunnen betekenen? Bel voor een goed gesprek. Geen verkooptruc, gewoon kijken wat past.

Erik Versteeg, 7 juli 2025 | www.viamens.nl

ViaMens levert Leiderschap, Organisatie verbetering, Impact en Continuïteit.

Iedere ondernemer kent dit gevoel: je wilt vooruit, maar iets remt. Een groeiambitie die stokt. Een MT dat wel wil, maar niet uit de verf komt. Een cultuur die verzandt in terughoudendheid of conflict. En ondertussen krijg jij als leider steeds meer op je bord.

Wat als de belemmering in jouw organisatie niet zit in structuur, strategie of skills – maar in onuitgesproken spanning, sluimerende twijfel of onderlinge koudwatervrees?
Wat als de oplossing niet ligt in nóg een model, training of reorganisatie – maar in het beter afstemmen op wat er nu echt speelt?

Hoe je organisaties in beweging brengt door te kiezen voor afstemming, moed en menselijkheid.

Als we als ViaMens langkomen, zien we het vaak: leiders en teams die vastlopen, ondanks goede intenties en slimme plannen. En we zien óók dat beweging pas ontstaat als iemand het lef heeft om werkelijk te zien wat er speelt. Daarom stappen wij als fractioneel leider tijdelijk in jouw organisatie – niet als allesweter, maar als medespeler die richting, veiligheid en scherpte brengt. Dat is de essentie van fractioneel leiderschap: geen standaardrecepten, maar situationeel, intuïtief en onderbouwd handelen. Soms directief, soms counselor. Altijd in dienst van het grotere geheel.

ViaMens werkt vanuit het principe dat leiderschap begint bij contact. Met jezelf. Met de mensen om je heen. En vooral: met de werkelijkheid zoals die is. We lopen dus tijdelijk mee om echt contact te maken. Zoveel als nodig is, niet meer, niet minder. We doen dat niet om het over te nemen, maar om het aan te zetten. En daarbij hanteren we één leidend principe: werkelijkheid boven wensdenken.

Geen standaardmodel, wél een werkend model

Er bestaan tientallen leiderschapsmodellen, managementboeken en organisatiemethoden. En ja – ze werken allemaal. En nee – dat is niet genoeg. Want de vraag is niet “welk model is het beste?”, maar: wat heeft deze organisatie, op dit moment, met deze mensen, nodig?

Daarom werkt ViaMens niet vanuit één vaste methodiek, maar vanuit een scherpe analyse van de onderstroom. Wat speelt er echt? Welke angsten, frustraties of onzekerheden sturen gedrag? En hoe kunnen we dáár interveniëren – scherp, passend, en met effect?

Vanuit de mens, met focus op resultaat

Bij onze klanten kiezen we een aanpak die inspeelt op vier herkenbare dynamieken. Ze komen voort uit diepere emoties die vaak onder tafel blijven, maar wél het gedrag bepalen. Leiders bewegen er vaak intuïtief omheen. We noemen ze:

1. Bezorgde organisaties – besluiteloosheid, te veel overleg, weinig daadkracht, controle.
2. Moegewerkte organisaties – cynisme, terugtrekkende bewegingen, burn-out
3. Boze organisaties – eilandvorming, wantrouwen, conflict
4. Zelfgenoegzame organisaties – comfort zonder groei, ‘zo doen we het hier nu eenmaal’

Dit soort situaties los je niet op met nog meer plannen, nog een heisessie, een leiderschapstraining of een nieuwe ‘visie op papier’. Wat deze organisaties nodig hebben, zijn gerichte interventies die beweging brengen. Wat je wél nodig hebt is iemand die de moed heeft om erbij te blijven, zonder te forceren. Iemand die helpt vertragen, duiden, spiegelen en richting geven. En dat is precies wat we doen bij ViaMens.

We stemmen onze stijl en aanpak scherp af op de context. We leggen het ook open op tafel. Soms confronterend, soms troostend. Altijd vanuit respect én drive.

Counselend waar het kan, sturend waar het moet

Als het past steken we in op counselend teamcoachen. Deze stijl – gebaseerd op de ideeën van Carl Rogers – draait om ruimte maken, veiligheid bieden en het team helpen zelf tot inzicht en actie te komen. Als dat lukt is dat mooi en gaan we daarop verder. Maar, bij hoge spanning, onuitgesproken conflicten of stroperigheid is soms méér nodig. We kiezen dan bewust voor een lichtere vorm van sturing:

• Hercontracteren op spelregels en gespreksthema’s.
• Spiegelen van non-verbaal gedrag of onderstromen.
• Tijdelijk de regie nemen om veiligheid te herstellen.
• Confronteren waar patronen destructief zijn.

Niet om het team te corrigeren, maar om te helpen verantwoordelijkheid te nemen voor zichzelf.

Fractioneel leiderschap als hefboom

ViaMens werkt vanuit het idee dat leiderschap geen rol is, maar een relatie. Onze inzet als fractioneel leider is tijdelijk, maar impactvol. We nemen geen stoel in omwille van status, maar om de dialoog en besluitvorming te versterken. We leiden, begeleiden én leren met het team mee.
Denk aan:

• Een interim-rol in het MT waarin we ook de groepsdynamiek coachen
• Sturing in crisissituaties waarbij snel herstructurering of helderheid nodig is
• Het begeleiden van complexe cultuur- of samenwerkingsvraagstukken
• Het helpen van leiders om congruenter, moediger en menselijker te opereren

We werken met hoofd én hart. Analytisch én relationeel. Strategisch én systemisch. Want échte verandering vraagt altijd om meer dan één dimensie.

Doen we anders dan je gewend bent

• We verbinden hoofd en hart. Want ratio zonder emotie leidt tot draagvlak zonder beweging.
• We doorzien gedrag. We prikken door de façade en benoemen wat niet wordt gezegd.
• We kiezen bewust. We doen wat past bij jouw fase, jouw mensen en jouw doelen.

En dat betekent ook:

We vertragen waar iedereen versnelt, zodat je wéét wat je aan het doen bent.

We maken onbespreekbare patronen bespreekbaar, zonder ze zwaarder te maken dan nodig.

We zetten jou als leider niet onder druk – we helpen je juist het verschil te maken als de druk toeneemt.

Soms brengen we orde. Soms brengen we verwarring. Altijd met het doel om helderheid en eigenaarschap terug te geven aan jou en je team.

Niet omdat wij het beter weten, maar omdat we durven te zeggen: je weet het vaak zelf al – je hebt alleen iemand nodig die het met je durft aan te kijken.

We bouwen geen luchtkastelen. We bouwen vertrouwen, richting en beweging.

En dat zie je terug in concrete resultaten: beter teamwork, heldere besluiten, scherpere strategie, en meer rust in het leiderschap.

Wat levert dit concreet op?

Dat hangt van jezelf af. Jij bepaalt de mate van inzet en daarmee ook de snelheid. Dat doen we natuurlijk in overleg, maar fractioneel leiderschap van ViaMens betekent in elk geval:

• Meer onderling vertrouwen en besluitvaardigheid
• Minder gedoe, meer doen
• Van schijnzekerheid naar scherpte
• Minder eilandgedrag en verborgen agenda’s
• Een MT dat samen vooruitgaat
• Leiderschap dat inspireert én stuurt
• Een organisatie die weer klopt – van binnenuit
• Meer rust en richting in het leiderschap
• Sterkere verbinding tussen mensen en doelen
• Een steviger fundament voor duurzame groei

We helpen je dus niet aan een ‘nieuw model’, maar aan een betere afstemming tussen wie je bent, waar je heen wilt en wat daarvoor nodig is. Soms zit de oplossing in structuur, soms in gedrag – en soms gewoon in het gesprek dat nooit gevoerd werd. Maar altijd in echt leiderschap: congruent, afgestemd en moedig.

Tot slot: leiderschap dat durft te voelen

Bij ViaMens geloven we dat leiderschap pas écht impact maakt als het persoonlijk durft te zijn. Als je bereid bent te kijken naar wat er niet op papier staat. Als je niet vlucht in modellen, maar durft te kiezen voor moedige afstemming.

Als ondernemer of directeur hoef je dat niet alleen te doen. En je hoeft ook niet nóg een seminar te volgen of wéér een visietraject in te gaan. Soms is het genoeg om iemand binnen te halen die durft te kijken naar wat er echt speelt – en daar niet voor wegloopt. Die vanuit betrokken leiderschap het verschil maakt. Daarom zeggen we: waar modellen stranden en mensen blokkeren, begint echt leiderschap.

Resultaat bereik je alleen via je mensen, dáár staat ViaMens voor.

Erik Versteeg, 26 juni 2025, www.viamens.nl

[English version can be found here]

Een nieuwe strategie bedenken is één ding. Maar hoe zorg je ervoor dat die écht voelbaar wordt in de organisatie? Wat te doen als er wel richting is, maar geen beweging?
Ik zie het helaas nog te vaak: strategieën die blijven hangen in directiekamers. Mooie woorden, goed doordacht ook, indrukwekkende powerpoints – maar geen beweging op de werkvloer. En dus geen resultaat.

Als eerste kijken we dan verder naar de uitvoering van de papieren plannen. Niet door méér controle, maar door beter leiderschap. De lessen uit militaire omgevingen zijn daarbij verrassend toepasbaar: zonder goede uitvoering is zelfs het beste plan waardeloos. Daar draait alles om gedeeld leiderschap, duidelijke intenties én ruimte om te handelen. Precies de ingrediënten die veel organisaties missen in de vertaling van strategie naar dagelijks gedrag. Het zijn juist deze die het verschil maken tussen goede bedoelingen en gedragen uitvoering.

“Strategie is pas wat waard als die voelbaar wordt op de werkvloer.”

🚧 Van plan naar praktijk – dat doen we samen

Te vaak zie je dus dat strategieën wel kloppen op papier, maar vastlopen in de uitvoering. Veel organisaties formuleren hun strategie tot in de puntjes, maar vergeten het belangrijkste: de vertaling naar concreet gedrag, gedeeld leiderschap en dagelijkse uitvoering. Het gevolg? Plannen blijven op papier, teams raken verlamd en resultaten blijven uit. Iedereen werkt hard, maar mist richting of samenhang. De top weet waar het heen moet, maar de werkvloer voelt het niet.

Succesvolle strategie-executie vereist meer dan richting geven. Het vraagt om een gedeelde ‘marsroute’ en leiderschap dat mensen in staat stelt om zelf te handelen – met vertrouwen en in verbinding. Dit is dus ook waar we beginnen: zorgen voor verbinding tussen strategie, gedrag en leiderschap. We maken zichtbaar wat er mist, en bouwen vervolgens aan beweging. Zodat plannen niet blijven liggen, maar tot leven komen.

🧭 Vrijheid in verbondenheid – zo versterk je samen toezicht en leiderschap

In militaire omgevingen is hiërarchie een gegeven – maar bevelen alleen brengen niemand thuis. Ook daar werkt een rigide bevelstructuur niet. Succesvolle militaire missies zijn gebaseerd op vertrouwen, duidelijkheid over intenties en ruimte voor ter plekke handelen. Werkt ook zo in organisaties: succes behaal je door gedeeld begrip, heldere kaders en eigen regelruimte geven. Als je deze principes naar de praktijk brengt, zowel in toezicht als bestuur situaties, blijf je betrokken en zonder operationeel te sturen.

Hieronder vijf principes die we samen kunnen versterken in je leidinggevende of toezichthoudende rol.

1. Leiderschap door intentie

“Als mensen begrijpen waar het écht om draait, hebben ze minder aansturing nodig.”

We kijken samen of mensen in de organisatie de bedoeling echt begrijpen – of alleen de instructies volgen. We gaan in gesprek met het tweede echelon en luisteren naar hoe zij het verhaal vertellen. Als mensen snappen waarom iets belangrijk is, hebben ze minder sturing nodig.

Door de strategische intentie te verbinden aan gedrag, zorg je voor meer eigenaarschap én betere beslissingen – op alle niveaus.

2️. Decentrale besluitvorming: loslaten met lef

“Goede leiders zijn niet degene met de meeste antwoorden, maar degene die de juiste vragen stellen.”

Samen onderzoeken we waar nog te veel vanuit controle wordt gestuurd, en waar ruimte is om eigenaarschap te versterken. Top-down werkt vaak averechts. Goede bestuurders geven kaders én vertrouwen. We kijken hoe de kaders zijn ingericht, en of er voldoende vertrouwen is om binnen die kaders te handelen.

Zo bouwen we aan toezicht dat ruimte geeft én richting houdt – en daarmee energie vrijmaakt in de hele organisatie. Ruimte geven is geen risico, maar kracht.

3. Communicatie en vertrouwen: van zwijgcultuur naar werkvloerwijsheid

“Een organisatie zonder fouten is een organisatie zonder leervermogen.”

Strategie-executie faalt vaak niet door slechte plannen, maar door het ontbreken van openheid. In veel organisaties zijn medewerkers huiverig om problemen te delen – bang voor repercussies of afrekeningen. Dit uit zich dan in een zwijgcultuur, eiland-denken, verdedigend gedrag. Dit zijn signalen van geslotenheid en de vraag is dan: Wordt er nog écht gesproken over wat niet goed gaat?

Het is dus belangrijk om te blijven werken aan openheid in de organisatie. Vraag niet alleen naar successen, maar ook naar de moeilijke gesprekken die gevoerd worden. Worden zorgen gedeeld? Is er ruimte om te leren van wat misgaat? Is er echt een cultuur waarin fouten gemaakt mogen worden? Of worden fouten onder het tapijt geveegd?

Samen zoeken we naar signalen van geslotenheid én naar manieren om die te doorbreken. We leggen het ook op tafel: we maken het gesprek over moeilijke dingen normaal. Zodat er echt geleerd kan worden, en de strategie toekomstbestendig blijft.

4️. Adaptieve plannen: koers houden én bijstellen

“Strategie moet geen harnas zijn, maar een kompas.”

Regelmatig tref ik directie en management teams die hard werken aan goede plannen en logische strategieën die toch niet meer passen bij de werkelijkheid. De organisatie is dan onvoldoende wendbaar. Op zo’n moment is vaak een kritische noot van iemand van buiten nodig. Iemand die even aan de boom schudt.

We kijken samen naar de wendbaarheid van de organisatie. Is er ruimte om bij te sturen als dat nodig is? Wordt er geluisterd – naar buiten én naar binnen? Strategie is een toetssteen, niet een keurslijf. Zo versterk je een cultuur waarin verandering niet als falen voelt, maar als scherpte op wat werkt. Kijk niet alleen terug, maar vooral vooruit.

5️. Empowerment en motivatie: investeren in mensen is geen luxe

“Strategie wordt uitgevoerd door mensen, niet door modellen.”

In periodes van crisis of snelle groei zijn medewerkers nog vaak het sluitstuk van het verhaal. Terwijl juist motivatie, opleiding en betrokkenheid in beide situaties het verschil maken. Als het even moeilijk wordt zie je vaak kostenreducties zonder oog voor draagvlak of de langere termijn. En als het wel goed gaat zie je mooie groeiscenario’s zonder de mensen daar goed op voor te bereiden.

Het is dus essentieel om te bekijken of de mensen die het moeten (blijven) waarmaken daar ook echt toe in staat zijn. Ik stel dan altijd de vragen: “Is er nog voldoende menskracht om deze strategie waar te maken?” Is er genoeg kennis, motivatie en betrokkenheid? Wordt er geïnvesteerd in leiderschap op de werkvloer? Voelt iedereen zich gezien en kunnen ze zich ontwikkelen?

Want alleen dan kan strategie echt tot bloei komen.

6. Strategie-executie vraagt om ander leiderschap en toezicht

Strategie-executie draait niet om afvinklijstjes, maar om gedrag en cultuur. Leiders die écht waarde toevoegen, richten zich niet alleen op de cijfers, maar ook op het gedrag, de cultuur en het leiderschap dat nodig is om strategie tot leven te brengen. En te houden.

Het gaat dus om wat er onder de oppervlakte zit. Niet als bijzaak, maar als kern van effectief leiderschap en toezicht.

“Effectief leiden is balanceren tussen afstand houden en nabij zijn.”

Dus, gebruik die vijf militaire principes eens als praktische richtlijn voor je werkgeversrol: bij benoeming, aansturing, beoordeling en beloning. Want leiderschap maakt het verschil tussen plan en praktijk – en daar kun jij als ondernemer actief aan bijdragen.

➕ Bonusvraag voor je volgende directievergadering:

“Wat ziet en voelt een medewerker van onze strategie, op een willekeurige dinsdagmiddag?”

👉 Wil je hierover sparren, een reflectiesessie met je management-team of een stuk begeleiding waarin we samen deze principes vertalen naar je praktijk?

Ik denk graag met je mee. Stuur me een bericht of bel.

Erik Versteeg, 17 juni 2025 | www.viamens.nl

ViaMens levert Leiderschap, Organisatie verbetering, Impact en Continuïteit.

[English version can be found here]

Stel je dit voor: je loopt een organisatie binnen waar de energie voelbaar is. Waar mensen scherp zijn, elkaar helpen, initiatief tonen en niet kunnen wachten om hun ideeën te delen. Geen façade, geen oppervlakkige ’teamspirit’, maar échte betrokkenheid.

En nu even het omgekeerde.

Jij doet als leider je stinkende best om structuur te bieden, kwartaaldoelen scherp te krijgen en die gloednieuwe bonusregeling in te voeren. Maar op de werkvloer wordt vooral gespeculeerd over wie er volgende week uitvalt, wie ‘strategisch thuiswerkt’ en of die verplichte ‘vibe check’ op maandagochtend écht moet. Iemand heeft zich vrijwillig opgegeven voor het vitaliteitsprogramma – maar alleen omdat daar snacks zijn.

Herkenbaar? Dan ben je niet de enige.

Toch is dit geen cultuurprobleem. Het is een leiderschapsvraag. Want betrokkenheid is geen kwestie van geluk, maar van gericht bouwen aan betekenis, ruimte en vertrouwen.

En dat begint bij jou.

Betrokkenheid begint bij betekenis

Echte medewerkersbetrokkenheid ontstaat als mensen voelen dat hun werk ertoe doet. Dat hun bijdrage waardevol is voor een groter geheel. En dat ze gezien worden – als mens én als professional. Niet af en toe, maar structureel. Niet in woorden, maar in gedrag.

Juist in tijden van verandering of druk op resultaten is het verleidelijk om terug te grijpen op controle, structuur en extra rapportages. Maar wat als je mensen dan juist kwijtraakt? Wat als ze zich terugtrekken in veilige routines en alleen doen wat strikt noodzakelijk is?

Betrokkenheid vraagt iets anders. Het vraagt om leiderschap dat verbindt, inspireert en ruimte geeft. Dat laat zien: jij doet ertoe – en samen maken we het verschil.

Geen theorie, maar praktijk: 5 sleutels voor betrokkenheid

Hieronder vijf essentiële bouwstenen voor medewerkersbetrokkenheid – inclusief concrete acties voor leiders die er vandaag nog werk van willen maken:

1. Formuleer en leef een hoger doel

Een helder en inspirerend hoger doel verbindt mensen. Het geeft richting, zin en trots. Niet als marketingboodschap, maar als kompas voor dagelijks gedrag.

Wat je kunt doen als leider:

• Vertel regelmatig waarom jullie werk ertoe doet – in je eigen woorden, met voorbeelden.
• Verbind bedrijfsresultaten aan maatschappelijke of menselijke impact (wie help je écht?).
• Zorg dat het hogere doel terugkomt in team overleggen, voortgangsgesprekken en besluitvorming.

2. Geef mensen invloed op hun werk

Betrokkenheid groeit waar mensen ruimte voelen om mee te denken en hun talent in te zetten. Geen betutteling, wel eigenaarschap.

Wat je kunt doen als leider:

• Vraag teams hoe zij hun werk slimmer of beter willen organiseren – en geef ruimte om te experimenteren.
• Betrek medewerkers bij het opstellen van doelen en prioriteiten.
• Geef medewerkers de ruimte om zelf keuzes te maken in de uitvoering van hun werk.

3. Maak onboarding én opvolging persoonlijk en betekenisvol

De eerste weken bepalen of nieuwe collega’s zich onderdeel voelen van het geheel. Maar ook daarna moet betrokkenheid actief gevoed blijven worden. Mensen willen niet alleen goed landen – ze willen ook blijven groeien en verbonden blijven.

Wat je kunt doen als leider:

• Laat nieuwe medewerkers kennismaken met de ‘waarom’ van de organisatie – niet alleen met het organogram.
• Koppel ze aan een buddy die ze niet alleen wegwijs maakt, maar ook helpt om zich welkom te voelen.
• Plan na 30 dagen een persoonlijk gesprek: wat gaat goed, waar liggen kansen, wat kunnen we leren?
• Plan elk kwartaal een check-in met langere termijn in het vizier: waar sta je nu, waar wil je heen, en wat heb je van ons nodig?

4. Bouw actief aan verbondenheid

Een sterk teamgevoel ontstaat niet vanzelf. Het vraagt om momenten van echte ontmoeting – en om leiders die daarin het voortouw nemen.

Wat je kunt doen als leider:

• Plan regelmatig sessies waarin teams terugblikken én vooruitkijken – niet alleen op inhoud, maar ook op samenwerking.
• Stimuleer informele ontmoetingen: een gezamenlijke lunch, wandeling, of koffiemoment.
• Wees alert op signalen van isolatie of afstand en spreek mensen daarop aan – vanuit zorg, niet controle.

5. Geef het goede voorbeeld – elke dag opnieuw

Mensen spiegelen zich aan hun leidinggevenden. Wat jij laat zien, wordt de norm. Betrokkenheid is besmettelijk – als jij het voorleeft.

Wat je kunt doen als leider:

• Deel ook je eigen twijfels en successen. Laat zien dat betrokkenheid niet perfect hoeft, maar wel oprecht is.
• Geef oprechte complimenten en erkenning – bij voorkeur in het moment en niet alleen formeel.
• Houd jezelf én collega-leiders verantwoordelijk voor voorbeeldgedrag: luisteren, nieuwsgierig zijn, aanspreekbaar blijven.

De uitnodiging aan leiders

Betrokkenheid kun je niet afdwingen, maar je kunt het wel voeden. Elke dag. In hoe je spreekt. In de ruimte die je geeft. In de keuzes die je maakt. En vooral: in hoe je mensen laat voelen dat ze ertoe doen.

Zonder betrokkenheid blijft elke strategie hangen in spreadsheets. Met betrokkenheid krijgt je organisatie een motor die nauwelijks te stoppen is – omdat mensen zélf willen, niet omdat ze moeten.

👉 Wil je hiermee aan de slag in jouw organisatie?
ViaMens helpt leiders en teams om te bouwen aan een cultuur waarin mensen zich écht betrokken, gewaardeerd en verantwoordelijk voelen. Neem contact op en ontdek wat er mogelijk wordt als je leiderschap inzet als katalysator voor echte beweging.

Want betrokkenheid is geen doel op zich. Het is de weg naar duurzame resultaten.

Erik Versteeg, 13 juni 2025 | www.viamens.nl

ViaMens levert Leiderschap, Organisatie verbetering, Impact en Continuïteit.

[English version can be found here]

Leiderschap in flow: van overleven naar floreren (zonder fluff, mét effect)

Iedereen heeft het erover. Flow. Psychologische veiligheid. Energie.
Leiderschap met aandacht. Leiderschap met impact. Leiderschap dat ‘klopt’.

Maar eerlijk? Veel leiders doen hun stinkende best en blijven tóch in de overleefstand hangen.
Minder agenda, meer balans. Meditatieretraites in het bos. Workshops over werkgeluk. En toch…
Aan het eind van de dag: moe. Op. Frustratie over het team. En jezelf…

Wat als het probleem niet is dat je het niet goed doet, maar dat je het op een te smalle manier aanvliegt?

Leiderschap moet je niet benaderen als een toolset. Maar als een systeem. Een dynamisch geheel van lijf, brein, relaties en richting. En dat vraagt meer dan een nieuw model in je managementboek. Het vraagt lef om écht te voelen wat werkt – én wat niet meer past.

Flow: geen magie, wel meetbaar

Flow is zo’n term die soms klinkt als iets dat alleen is weggelegd voor kunstenaars, topatleten of mensen met een cappuccino en een MacBook in een koffietentje. Maar niets is minder waar. Flow is een neurologische staat waarin je brein optimaal werkt. Je aandacht is scherp, je voelt je energiek, en de tijd lijkt te verdwijnen. Ik weet zeker dat jullie allemaal wel eens in flow hebben gezeten. Vrijwel zeker toen je iets deed wat je echt leuk vond (en waar je waarschijnlijk ook goed in bent).

En ja, flow is dus enorm productief.

Maar – hier komt ’ie – flow kun je niet forceren. Je kunt het alleen faciliteren.

En daarvoor zijn een paar dingen onmisbaar: focus, uitdaging, betekenis… én: veiligheid.

Je brein (en lijf) willen namelijk eerst weten: “Ben ik veilig hier?”

Enter de polyvagaaltheorie.

Geen buzzword, maar een serieus ondergewaardeerde sleutel tot leiderschap dat werkt. De kern? Je autonome zenuwstelsel is altijd op zoek naar veiligheid. Niet via een to-dolijst, maar via subtiele signalen in je omgeving. Een blik. Een toon. Een gevoel.

En als dat zenuwstelsel twijfelt? Dan schakelt het je focus, creativiteit en sociale betrokkenheid uit.
Niet omdat je dat wilt. Omdat het lijf beslist: éérst overleven.

Dus als jij als leider maar blijft praten over eigenaarschap, groei en samenwerking… maar je mensen voelen onveiligheid, oordeel of spanning? Dan zijn ze je allang kwijt. Letterlijk. In hun systeem.
En dus ook in hun gedrag.

Psychologische veiligheid = de onzichtbare motor van je team

Harvard-professor Amy Edmondson toonde het al aan: psychologische veiligheid is dé basis voor high-performing teams. Niet fancy targets. Niet pingpongtafels. Niet kantoorpizza’s. Maar mensen die zich durven uitspreken zonder angst.

Leiderschap speelt hierin een sleutelrol. Niet door alles glad te strijken. Maar door ruimte te maken voor ongemak. Voor kwetsbaarheid. Voor fouten. Voor het gesprek dat níét in de agenda stond.

Psychologische veiligheid ontstaat niet door je team te ‘pamperen’, maar door duidelijk te zijn over wat wél en níét kan. En vooral: door zelf de eerste stap te zetten in openheid.

Je team doet niet wat jij zegt.
Je team doet wat jij voordoet.

Energiegevers zijn geen luxe, maar richtingaanwijzers

Nog zo’n misvatting: dat leiders altijd maar overal energie van moeten krijgen. Onzin. Natuurlijk zijn er taken waar je geen zin in hebt. Maar structureel op leegstand draaien? Dat is geen leiderschap, dat is roofbouw.

Waar krijg jij energie van? Welke taken maken je lichter?
En durf je die signalen serieus te nemen, ook als ze niet in je functieprofiel passen?

Want hier zit iets belangrijks: energiegevers vertellen je waar jouw leiderschap écht tot zijn recht komt. En als jij daarin aligned bent, dan volgt je team vanzelf. Want mensen voelen feilloos of jij jezelf aan het opbranden bent of écht aanwezig bent.

Mensgericht is niet ‘softe hap’, maar strategisch slim

Laten we het even helder hebben: mensgericht leiderschap is geen knuffelkoers. Het is keihard nodig in een wereld waar burn-outs, verloop, “quiet-quitting” en disengagement de norm worden. Mensgericht leiderschap is snappen hoe systemen werken. Hoe energie stroomt. Hoe veiligheid ontstaat. En hoe flow groeit.

En ja, dat betekent soms keuzes maken die niet op de spreadsheet passen – maar wél op de lange termijn waarde creëren.

Je kunt niet bouwen aan prestaties als de fundering instabiel is.
Dus ja, als ik met je spar over je bedrijf dan hebben we over veiligheid. Over ritme. Over ruimte.
Maar altijd met het vizier op resultaat, op ontwikkeling, op leiderschap dat werkt.

Dus wat nu?

Als je merkt dat je veel doet, maar weinig effect voelt.
Als je team op papier ‘goed draait’, maar je mist de energie.
Als jij jezelf afvraagt: “Is dit het nou?”

Dan is het misschien tijd voor een shift.

Niet harder. Niet beter. Maar wijzer.
Van overleven naar floreren.
Van sturen naar ruimte geven.
Van functie naar flow.

Meer weten? Of wil je sparren over wat er bij jou speelt?
Ik ben altijd in voor een goed gesprek. Geen verkooptruc, gewoon kijken wat past.
Stuur me een bericht of bel.

Erik Versteeg, 5 juni 2025 | www.viamens.nl

ViaMens levert Leiderschap, Organisatie verbetering, Impact en Continuïteit.

[English version can be found here]

Er wordt veel gesproken over leiderschap. Over stijlen, modellen, competenties. Maar wat werkt nou écht in de praktijk?

Bij ViaMens kijken we naar wat mensen nodig hebben om goed te functioneren. En dus ook naar wat leiderschap vraagt. Niet op papier, maar in de dagelijkse praktijk. Wat blijkt? Veel organisaties lopen onnodige schade op doordat leiderschap niet goed uit de verf komt. Terwijl juist daar de sleutel ligt naar werkplezier, resultaat en duurzame groei.

De schade die je niet ziet

We zien het vaak: teams die niet lekker draaien. Mensen die afhaken. Ziekteverzuim dat stijgt. Wisselingen in het team. Verlies van energie. De oorzaak? Vaak zit die in het gedrag van leiders – of beter gezegd, het gebrek aan goed leiderschap.

Het probleem is meestal niet onwil, maar onbewust gedrag. Leiders die niet spiegelen, niet (meer) verbinden, of onvoldoende vaardig zijn om mensen echt in beweging te krijgen. Ze doen hun best, maar missen feedback, reflectie en ondersteuning.

Dat kost geld, energie en potentie. Zonder dat het direct opvalt in een spreadsheet.

Leiderschap toetsen? Ja graag!

Wij geloven dat leiderschap net zo ontwikkelbaar is als vakkennis. Maar dan moet je het wel serieus nemen. Begin bijvoorbeeld eens met drie simpele vragen:

1 – Doet deze leider het vanuit het hart? Met overtuiging en geloof in de bedoeling?
2 – Krijgt deze leider de strategie doorvertaald naar het team? In gedrag en resultaat?
3 – Heeft deze leider de vaardigheden om anderen te helpen groeien? Denk aan luisteren, vertrouwen geven, coachen.

Als je daar eerlijk naar kijkt, heb je meteen scherp waar winst te behalen valt.

Wat moderne leiders doen

De beste leiders van nu zijn geen managers, maar mensen die het team laten groeien. Ze zorgen dat anderen boven zichzelf uitstijgen. Dat begint bij veiligheid: ruimte om te leren, proberen en jezelf te laten zien. Geen angstcultuur, maar vertrouwen.

Wat die leiders doen:

• Ze zijn helder over verwachtingen, maar geven ruimte voor eigenaarschap.
• Ze kennen hun mensen. Niet alleen functioneel, maar echt.
• Ze durven feedback te geven én te ontvangen.
• Ze investeren in ontwikkeling, van zichzelf en hun team.

Dat is niet ‘soft’, dat is effectief.

HR en leiderschap: samen optrekken

Leiderschap staat niet op zichzelf. De manier waarop je HR inricht bepaalt óók hoe leiders kunnen functioneren. Functioneringsgesprekken op papier, maar geen echte feedbackcultuur? Dan gaat het niet werken. Een beoordelingscyclus zonder ontwikkelplan? Gemiste kans.

Zorg dus dat HR en leiderschap samenwerken. Richt processen zo in dat ze leiders helpen groeien. Geef leidinggevenden ruimte én houvast. En zorg voor een cultuur waarin leren normaal is.

Wat je vandaag al kunt doen

• Ga het gesprek aan met je leiders. Wat hebben zij nodig om goed te kunnen leiden?
• Breng in kaart waar het schuurt. Niet vanuit oordeel, maar met de vraag: waar kunnen we bijleren?
• Kijk naar je HR-processen. Helpen die echt bij ontwikkeling?
• En bovenal: laat het goede voorbeeld zien. Goed leiderschap begint bovenaan.

Tot slot

Leiderschap gaat niet om status of controle. Het gaat om vertrouwen geven, mensen zien en het goede gesprek voeren. Dat is soms ongemakkelijk, maar altijd waardevol.

Bij ViaMens helpen we organisaties om leiderschap weer simpel te maken: menselijk, praktisch en effectief. Geen modellenfetisj, maar werk dat werkt.

Meer weten of sparren over leiderschap in jouw organisatie? Hoor graag van je.

Erik Versteeg, 30 mei 2025 | www.viamens.nl

ViaMens levert Leiderschap, Organisatie verbetering, Impact en Continuïteit.

Rust in de tent: hoe je als leider weer overzicht, richting en samenwerking creëert

 [English version can be found here]

Wanneer een organisatie in de knel komt, is dat zelden te wijten aan één enkele oorzaak. Vaak stapelen problemen zich op: strategische keuzes worden niet begrepen of gedeeld, medewerkers haken af, het vertrouwen brokkelt af, verantwoordelijkheden zijn onduidelijk. Wat ontstaat is onrust – en juist dan is leiderschap nodig dat rust en richting terugbrengt.

Daarom altijd beginnen bij het (her)vinden van de essentie: de feiten, het verhaal, de mensen. Alleen daarmee bereik je duurzame verandering. Of je nu als interim-directeur binnenkomt of als zittend leider met de situatie aan de slag gaat, deze vijf stappen helpen om opnieuw overzicht te creëren, mensen te verbinden en te bouwen aan een gezamenlijk perspectief.

Stap 1 – Breng de feiten boven tafel

Je kunt pas richting geven als je weet waar je staat. Start daarom met het verzamelen van harde data én observaties uit de praktijk. Wat zeggen de cijfers – financieel, operationeel, commercieel? Hoe zijn verantwoordelijkheden belegd? Wat staat er op papier, en wat gebeurt er echt?

De beschikbaarheid van deze informatie zegt vaak al veel over de onderliggende problemen. Wordt er gestuurd op actuele cijfers of vaart men op buikgevoel? Zijn verantwoordelijkheden helder of blijven beslissingen hangen in onduidelijkheid?

Stap 2 – Doorgrond het DNA van de organisatie

Organisaties zijn levende systemen. Naast de feiten is het essentieel om de cultuur en het gedrag te begrijpen. Hoe werken mensen samen? Waar zijn ze trots op? Welke waarden worden echt beleefd, en door wie?

Luisteren is hier de sleutel. Niet alleen naar MT-leden, maar ook naar mensen op de werkvloer, in de kantine, bij de receptie. In grotere organisaties helpt een netwerkanalyse om informele structuren en communicatiepatronen zichtbaar te maken. Juist daar zit vaak het échte verhaal van een organisatie.

Stap 3 – Analyseer: klopt het plan, of schort het aan de uitvoering?

Met een goed beeld van de feiten én het DNA van de organisatie, wordt duidelijk waar het schuurt. Soms is het strategisch plan simpelweg niet realistisch of past het niet bij de organisatiecultuur. Soms is het plan prima, maar schort het aan uitvoering, eigenaarschap of doorvertaling naar de praktijk.

In beide gevallen is duidelijkheid essentieel. Heldere keuzes brengen rust – en voorkomen dat iedereen iets anders probeert op te lossen.

Voorbeeld uit de praktijk:
Een productiebedrijf met een sterk volumeproces besluit een luxe productlijn toe te voegen. Hoewel strategisch logisch, past het niet bij de bestaande structuur, cultuur en processen. Verwarring en frustratie volgen. Pas na het maken van een duidelijke keuze – aanpassen of stoppen – keerde de rust terug.

Stap 4 – Betrek mensen en organiseer gezamenlijke actie

Verandering slaagt alleen als mensen zich eigenaar voelen. Richt je eerst op commitment bij het MT en andere sleutelspelers, en zorg daarna voor brede betrokkenheid. Laat mensen niet alleen weten wat er gaat veranderen, maar vooral ook waarom en hoe zij kunnen bijdragen. En spreek erop aan.

Stel teams samen die afdelings- en functiemuren overstijgen en werk met concrete verbeterprojecten. Boek snel zichtbare resultaten, zodat het vertrouwen groeit: we zijn in beweging én het werkt.

Stap 5 – Zorg voor een beloningssysteem dat het geheel dient

Niets werkt verlammender dan targets die elkaar tegenwerken. Een verkoopafdeling die alles verkoopt, een productie die levertijd boven kwaliteit stelt, en een inkoop die puur op prijs focust – het leidt zelden tot duurzame winst.

Zorg ervoor dat individuele prikkels in lijn zijn met het gezamenlijke doel en transparant zijn voor iedereen. Dat maakt samenwerking makkelijker, voorkomt eilandgedrag en ondersteunt de gewenste beweging.

Praktijkvoorbeeld:
In een machinefabriek leidde een ongelukkig opgebouwd incentivesysteem tot suboptimaal gedrag. Iedereen haalde zijn individuele doelen – maar de organisatie als geheel leed verlies. Door de doelen met elkaar te verbinden en opnieuw af te stemmen op de gezamenlijke koers, keerde de rust en verbeterde het resultaat.

De essentie

Rust in een organisatie ontstaat niet door harder te werken of meer controle, maar door helderheid, verbinding en vertrouwen. Dat vraagt van leiders – interim of niet – dat ze durven kijken, luisteren, keuzes maken en mensen meenemen.

Bij ViaMens helpen we leiders en teams om die beweging te maken. Met oog voor de feiten, het verhaal én de mensen.

Meer weten of eens sparren over een situatie in jouw organisatie? Neem contact op.

Erik Versteeg, 23 mei 2025

www.viamens.nl

ViaMens levert Leiderschap, Organisatie verbeteringen, Impact en Continuïteit.