[English version can be found here]
Authenticiteit in leiderschap is een onderwerp dat gelukkig steeds meer aandacht krijgt in de zakenwereld. Het streven naar authentiek leiderschap is van essentieel belang voor het opbouwen van sterke relaties met teamleden en het creëren van een positieve en inclusieve werkomgeving. Maar wat is authentiek leiderschap nu eigenlijk? En hoe vind je als leider je eigen authentieke stijl? In dit artikel gaan we daar verder op in.
Wat is Authentiek Leiderschap?
Authentiek leiderschap houdt in dat er een harmonie bestaat tussen jouw persoonlijke waarden en overtuigingen, en je externe waarneembare gedrag als leider. Het draait om het vinden van een leiderschapsstijl die overeenkomt met wie je bent en wat je belangrijk vindt. Deze stijl kan echter veranderen naarmate je groeit, leert over jezelf, en rekening houdt met de evoluerende organisatiecultuur en uitdagingen.
Waarom is authenticiteit belangrijk in leiderschap?
Leiders die authentiek zijn, bevorderen meestal een cultuur van betrokkenheid en motivatie binnen hun organisaties. Teamleden voelen zich veilig om hun ideeën te delen en initiatief te tonen. Daarentegen ervaren leiders die niet authentiek zijn vaak uitputting en een gebrek aan motivatie. Het vergt namelijk veel energie om jezelf anders voor te doen dan je werkelijk bent.
Valkuilen van Authentiek Leiderschap
Leiders en organisaties hebben vaak de neiging om in een soort van tunnelvisie te belanden, waarin ze vasthouden aan bestaande overtuigingen en dagelijkse praktijken. Het is belangrijk om te erkennen dat deze tunnelvisie de groei van zowel individuen als organisaties fors kan belemmeren. Het kan daarom waardevol zijn, al is het af en toe, iemand van buiten te betrekken om de situatie te observeren, daar een goed gesprek over te hebben, bij te sturen waar het moet en daarmee de authentieke ontwikkeling van het team en de organisatie te ondersteunen.
Authenticiteit kent grenzen: Het uiten van je mening zonder rekening te houden met de gevoelens van anderen kan als aanvallend worden ervaren en de werkomgeving schaden. Authentiek zijn betekent niet ongezouten je mening geven, maar eerder je eerlijkheid op een respectvolle manier uiten.
Authenticiteit draait niet alleen om jou: Authentiek leiderschap gaat niet alleen over jezelf, maar ook over het creëren van een cultuur waarin anderen zich gerespecteerd en gewaardeerd voelen. Empathie en respect zijn cruciaal om een sfeer van samenwerking te bevorderen.
Authenticiteit is niet waarmee het begint: Vertrouwen moet eerst worden opgebouwd voordat je volledige authenticiteit kunt tonen. Je moet je waarde bewijzen en geloofwaardigheid opbouwen voordat anderen je volledig kunnen vertrouwen.
Groeien in Authenticiteit
Om te groeien in authenticiteit als leider, zijn er enkele stappen die je kunt overwegen:
Leer van verschillende rolmodellen: Kijk naar verschillende leiders, ga ermee in gesprek en leer van hun stijlen. Het combineren van verschillende elementen van authentiek leiderschap kan je helpen je eigen stijl te ontwikkelen.
Probeer te doorlopend verbeteren: Authenticiteit is niet iets van een specifiek moment. Het is een continue proces. Wees bereid om te groeien en te leren van je ervaringen. Stel persoonlijke doelen om jezelf te blijven ontwikkelen richting meer authenticiteit.
Blijf evalueren: Houd je waarden en prioriteiten in de gaten en pas je gedrag hierop aan. Vraag actief om feedback en blijf dat doen. Authenticiteit kan in verschillende levensfasen immers verschillende vormen aannemen.
Zorg voor doeltreffende communicatie: Duidelijke en respectvolle communicatie is essentieel om vertrouwen op te bouwen en authenticiteit te tonen.
Pas je aan aan een inclusieve en multiculturele omgeving: In een diverse omgeving kan het nodig zijn om tijdelijk af te wijken van je gebruikelijke authentieke zelf om respect voor verschillende culturen te tonen. En ook te verdienen.
Authenticiteit binnen het team en de organisatie
Een authentieke leider moet niet alleen zelf authentiek zijn, maar ook een omgeving creëren waarin teamleden hun eigen authenticiteit kunnen uiten. Er zijn verschillende manieren waarop authenticiteit binnen een team of organisatie kan worden vertaald:
Authentiek zijn, BUITEN de groep: Dit is wanneer je jezelf volledig kunt zijn wanneer je buiten de groep bent, zoals alleen op kantoor. Dit kan dienen als een comfortzone waarin je jezelf oplaadt.
Authentiek zijn, LOS van de groep: Hier ben je autonoom en hoef je geen rekening te houden met externe verwachtingen. Je kunt bepalen wat je doet, wanneer en met wie. Let wel, dit kan ook als arrogant worden gezien.
Authentiek zijn, DANKZIJ de groep: Dit omvat gedrag dat in lijn is met wat de groep verwacht. Echter, het is daarbij belangrijk om je eigen identiteit niet te verliezen in het proces.
Authentiek zijn, IN de groep: Hier kun je jezelf zijn in een groep. Je spreekt je gedachten, gevoelens en feedback duidelijk uit. Dit vereist assertiviteit en een open manier van communiceren.
Het bereiken van authenticiteit is een continu proces waarbij leiders streven naar een balans tussen zichzelf zijn en rekening houden met anderen in een steeds veranderende zakelijke omgeving.
Uitdagingen van deze tijd
Leiders moeten ook inspelen op de uitdagingen van deze tijd, zoals de groeiende aandacht voor ESG (Environment, Social, Governance) en duurzaamheid. Het is belangrijk voor leiders om een visie te hebben en transparant te zijn in hun besluitvorming. Daarnaast moet er aandacht zijn voor diversiteit en inclusie, waarbij inclusie de nadruk legt op gedrag en waarden en het creëren van een omgeving waarin iedereen zich welkom voelt. Het doel is dat mensen met elkaar op de juiste manier samenwerken. Dat bereik je door in te zetten op een inclusief team.
Authentiek leiderschap blijft evolueren en aanpassen aan de veranderende zakelijke landschappen en maatschappelijke verwachtingen. Het vinden van de juiste balans tussen persoonlijke authenticiteit en effectief leiderschap is daarom een voortdurende reis voor iedere leider. Onthoud dus dat de reis naar authentiek leiderschap er niet een is die je in je eentje onderneemt. Het zoeken van ondersteuning, of het nu gaat om peer-reviews of begeleiding door experts, is een waardevol onderdeel van dit pad.
Ben jij klaar voor deze verdere reis naar jouw echt authentieke leiderschapsstijl?
Erik Versteeg, 3 november 2023
www.viamens.nl